Þjóðmerki

Ísland á sér ekki sérlega skrautlega hefð þegar það kemur að þjóðmerkjum, og einnig merkjum höfðingja þar á meðal bændahöfðingja en samt sem áður þá eigum við fleiri merki en fánann og skjaldarmerkið.

Íslenski fáninn

Þjóðfáninn - 1913/1918

Á sér mörg heiti en oftast bara kallaður fáni Íslands, þjóðfáninn eða Íslandsfáninn. Eftir umræður á Alþingi árið 1913 gaf konungur út tilskipun um að Íslendingar skyldu fá sér fána. Konungi þótti Hvítblái fáninn líkjast gríska fánanum of mikið og samþykkti þess í stað þrílita fánann sem Matthías Þórðarson þjóðminjavörður stakk upp á 1906. Ýmsar fleiri tillögur höfðu verið á kreiki um fána, má þar nefna tillögu um einlitan fána, bláan eða rauðan, með hinni heiðnu fimmgeisluðu stjörnu eða hamarsmarki Þórs, hina gömlu tillögu um hvítan fálka í bláum feldi, sem hafa átt sér nokkra fylgismenn, og tillögu um mynd af Fjallkonunni í hvítum feldi. Af lýsingu þjóðfánans í 1. gr. fánalaganna kemur eftirfarandi fram: Bláu stangarreitirnir eru ferningar, þ.e. allar hliðar þeirra jafnlangar og ytri bláu reitirnir eru jafnbreiðir ferningunum tveimur, en tvöfalt lengri. Rauði krossinn á að vera í miðjum hvíta krossinum, en við það myndast jafnbreiðar hvítar rendur meðfram rauða krossinum. Breidd rauða krossins á að vera 1/9 af breidd fánans, en breidd hvítu randanna helmingi minni, þ.e. 1/18 af breidd fánans. Í fánalögunum segir að fánalitirnir séu „heiðblár", „eldrauður" og „mjallhvítur". Til að taka af vafa að þvó er snertir litina er nú miðað við alþjóðlega litastaðla eins og fram kemur í auglýsingu forsætisráðuneytisins. Í auglýsingu um liti íslenska fánans kemur fram að upplýsingar um fánaliti veitir forsætisráðuneytið og erlendis sendiráð Íslands. Ennfremur skal fáninn á réttum litum og hlutföllum vera til sýnis á Þjóðminjasafni Íslands og hjá lögreglustjórum landsins.

Listi yfir íslenzka fána