Þorskafáninn var fáni Íslands og Jörunds hundadagakonungs á meðan hann ríkti yfir, þá var hann fyrst dreginn að húní á Hafnarstræti hjá Petræusarvöruhúsi og samkvæmt Wikipedíu hylltur með fallbyssuskotum en það get ég eigi staðfest. Fáninn hvarf með
„Að það íslenska flagg skal vera blátt með þremur hvítum þorskfiskum á, hvers virðingu vér viljum takast á hendur að forsvara með voru lífi og blóði.“ Lýsing á fánanum eins og hún birtist í Þriðju auglýsingu Jörundar hundadagakonungs, tekin af íslenska Wikisource.
Því það er ekki sagt hvar á fánanum þorskarnir ættu að vera þá er einnig hægt að setja þorskana 3 öðruvísi á fánann, eins og í teikningunni að neðan sem sýnir Lífverði Jörunds. Því frumgerðin hefur eigi verið varðveitt þá er ekki hægt að segja hvernig fáninn hafi verið í raun, en grunnur fánans er án efa skjaldarmerki Íslands á þeim árum sem var hauslaus þorskur. Oft þekkt sem Þorskmerkið og hefur það varðveist sem merki Íslands í útlöndum, í íslenskri bók geymd í Stokkhólm rituð árið 1360 er Þorskmerkið sýnt sem merki Íslands, notuðu kaupmenn í Hamborg um 1500 og í Björgvin um 1415 einnig sem merki yfir Ísland og finnst það meiri segja í Feneyjum 1539. Þetta merki var svo gefið sem innsigli til Íslands með hirðstjóra Lárentsíus Mule. Í bréfinu sem með því fylgir þakkar konungur Danmerkur Íslendingum fyrir trúa fylgd í siðaskiptamálinu og kvað að 6-8 valinkunnir menn skulu annast vörslu innsiglins svo það sé á engan hátt misnotað. Lítið er vitað um merki og það hefur glatast. Á Alþingi 1592 var Jóni lögmanni Jónssyni falið að bera upp fyrir ríkisráði, er með völd fór sakir æsku Kristjáns konungs IV, ýmis málefni, þ.á.m. að fá innsigli handa landinu. Innsiglið skyldi vera í vörslu höfuðsmanns og notað í erindum til konungs. Ríkisráðið varð við þessari beiðni um innsigli og er bréf þess til hirðstjóra um það efni dagsett 9. maí 1593. Segir þar að ríkisráðið hafi orðið við beiðni Íslendinga og látið gera handa þeim innsigli og látið afhenda það hirðstjóranum yfir Íslandi Heinrich Chrag og jafnframt falið honum að varðveita það og sjá um að það verði ekki misnotað. Á því innsigli er hausaður þorskur með kórónu og ártalinu 1593 á báðum hliðum þorsksins með textann SIGILLVM INSVLÆ ISLANDIÆ (þ.e innsigli eyjarinnar Íslands). Þetta innsigli varðveittist og var afhent til Þjóðminjasafnins af stiftsyfirvöldum árið 1897. Þorskurinn hvarf á síðari hluta 19. aldar þar sem Íslendingar hófu að nota hvíta fálkan á bláum grunni og hófu áróðursherferð að reyna að gera fálkann að merki Íslands.
Í dag er fáninn fremur sjaldgæfur og því þekkja fáir fánann, og flestir þekkja hann örugglega úr sagnfræðibókum.
Hvítbláinn var fáni Íslendinga um skeið, en hugmyndina setti Einar Benediktsson skáld fram árið 1897. Íslendingar voru hrifnir af hugmynd Einars og varð hvítbláinn svokallaði að óformlegum fána landsins á næstu árum. Þeirri stöðu hélt hann til 12. júní 1913 er Einar Pétursson ákvað að róa um Reykjavíkurhöfn með fánann í skut bátsins. Því vildi skipstjóri danska varðskipsins Islands Falk ekki una enda taldi hann að Einar réri undir fána sem skip og bátar í hinu danska konungsveldi mættu ekki nota og gerði því fánann upptækan. Sú aðgerð hleypti illu blóði í bæjarbúa og drógu margir þeirra hvítan og bláan fána að húni til þess að mótmæla henni. Þar með var fánamálið orðið að hitamáli hjá landsmönnum og var rætt á næsta Alþingi nokkuð sem leiddi til þess að konungur gaf út tilskipun 22. nóvember 1913 um að Íslendingar skyldu fá sérfána. Þrátt fyrir vinsældir hvítbláa fánans þá varð hann ekki fyrir valinu því Kristjáni 10. Danakonungi þótti hann of líkur gríska konungsfánanum og samþykkti þess í stað fána sem Matthías Þórðarson þjóðminjavörður hafi stungið uppá árið 1906 en sá var heiðblár með hvítum krossi og rauðum krossi inni í þeim hvíta.
Hvítbláinn er fáni Ungmennafélags Íslands og Menntaskólans á Laugarvatni í nútímanum.
Hvítbláinn á ráðstefnu UMFÍ árið 2016 um Geðheilbrigðismál.
.svg)
Á sér mörg heiti en oftast bara kallaður fáni Íslands, þjóðfáninn eða Íslandsfáninn. Eftir umræður á Alþingi árið 1913 gaf konungur út tilskipun um að Íslendingar skyldu fá sérfána. Konungi þótti Hvítbláinn líkjast gríska fánanum of mikið og samþykkti þess í stað þrílita fánann sem Matthías Þórðarson þjóðminjavörður stakk upp á 1906. Ýmsar fleiri tillögur höfðu verið á kreiki um fána, má þar nefna tillögu um einlitan fána, bláan eða rauðan, með hinni heiðnu fimmgeisluðu stjörnu eða hamarsmarki Þórs, hina gömlu tillögu um hvítan fálka í bláum feldi, sem hafa átt sér nokkra fylgismenn, og tillögu um mynd af Fjallkonunni í hvítum feldi. Af lýsingu þjóðfánans í 1. gr. fánalaganna kemur eftirfarandi fram: Bláu stangarreitirnir eru ferningar, þ.e. allar hliðar þeirra jafnlangar og ytri bláu reitirnir eru jafnbreiðir ferningunum tveimur, en tvöfalt lengri. Rauði krossinn á að vera í miðjum hvíta krossinum, en við það myndast jafnbreiðar hvítar rendur meðfram rauða krossinum. Breidd rauða krossins á að vera 1/9 af breidd fánans, en breidd hvítu randanna helmingi minni, þ.e. 1/18 af breidd fánans. Í fánalögunum segir að fánalitirnir séu „heiðblár", „eldrauður" og „mjallhvítur“. Til að taka af vafa að því er snertir litina er nú miðað við alþjóðlega litastaðla eins og fram kemur í auglýsingu forsætisráðuneytisins. Í auglýsingu um liti íslenska fánans kemur fram að upplýsingar um fánaliti veitir forsætisráðuneytið og erlendis sendiráð Íslands. Ennfremur skal fáninn í réttum lit